هنرمندان دوره رنسانس احتمالاً برای محافظت از آثار هنری خود از زرده تخممرغ استفاده میکردند. دانشمندان در مطالعه جدیدی با بررسی آثار افرادی مثل «لئوناردو داوینچی» و «ساندرو بوتیچلی» متوجه شدهاند که آنها با کمک این ماده از نقاشیهای خود در برابر رطوبت و چروکشدن محافظت میکردند.
محققان دریافتهاند که نقاشان مشهور عصر رنسانس ازجمله داوینچی و بوتیچلی احتمالاً در رنگهای روغنی خود از ترکیب زرده تخممرغ استفاده میکردند تا مقاومت آثارشان را بالا ببرند. در گذشته هم مشخص شده بود که برخی از آثار شاخص این دوره پروتئین دارند، اما این پژوهش جدید نشان میدهد که افزودن تخممرغ به این نقاشیها احتمالاً عمدی بوده است.
دانشمندان میگویند افزودن تخممرغ به نقاشیهای روغنی عملکردی شبیه به آنتیاکسیدانها را ایجاد میکند که علائم تخریب را کاهش میدهند. بااینحال، شواهد مکتوب بسیار اندکی دراینباره وجود دارد و پیشتر بهصورت علمی مطالعهای برای بررسی این مسئله صورت نگرفته بود.
محققان ادعا میکنند: «نتایج ما نشان میدهد که حتی با مقدار بسیار کمی زرده تخممرغ میتوانید به تغییرات شگفتانگیزی در رنگ روغن دست پیدا کنید.» همین مسئله نشان میدهد که چرا هنرمندان احتمالاً از این روش برای ساخت آثار خود استفاده میکردند.
استفاده از زرده تخممرغ باعث میشود پروتئینها جلوی جذب آب محیطهای مرطوب در نقاشیها را بگیرند. این سازوکار همچنین مانع از زرد و چروکشدن نقاشیها میشد. محققان میگویند حتی لئوناردو داوینچی هم با این مشکل روبهرو بود. اما این راهکار باعث شد آثار آنها دوام بالاتری پیدا کند و حتی امروز هم بتوانیم آنها را ببینیم.
یکی از شواهد مستقیم اثر زرده تخممرغ در رنگهای روغنی یا فقدان آن، در نقاشی Madonna of the Carnation پیداست. در این نقاشی که درحالحاضر در آلمان قرار دارد، میتوان رد چروک را روی صورت «مریم» و فرزند او دید. Madonna of the Carnation یکی از اولین نقاشیهای داوینچی است، بنابراین او احتمالاً در زمان خلق این اثر هنوز به سازوکار لازم برای حفظ نقاشیها دست پیدا نکرده بود.
نتایج پژوهش حاضر در مجله Nature Communication منتشر شده است.